WMBO - begeleiding

"“Help de leraren het montessori rekenonderwijs zelf te vernieuwen!”

BEGELEIDING WISKUNDE MONTESSORI
BASISONDERWIJS

 

De werkgroep WMBO heeft nagedacht over een implementatietraject van het gedachtegoed en het materiaal Wiskunde Montessori Basisonderwijs (WMBO).

Doelgroep:

Schoolteams die werken of willen werken met het Wiskunde Montessori Basis Onderwijs.

Visie
De werkgroepleden WMBO die het gedachtegoed en het materiaal WMBO ontwikkeld hebben, hebben ingezet op veranderend leraargedrag. Voor de vernieuwing van het rekenen wiskunde aanbod in een montessorischool wordt de leraar geacht vrije werkperiode te organiseren waarin kinderen uitgedaagd worden door vragen te stellen, feedback te geven en uitdagingen aan te bieden. Met behulp van kindkaarten en onder andere het Montessori rekenmateriaal en aanvullende (digitale) materialen ontdekken en leren kinderen wiskundige en rekenkundige essenties binnen het leerlandschap rekenen-wiskunde. Voor de achtergrondkennis van leraren zijn er documenten geschreven over visie, methodiek en didactiek. Daarbij ook katernen over het curriculum met didactische bijsluiters. De inhouden voldoen aan de Referentieniveaus Rekenen van augustus 2010.

Het vernieuwingstraject
Bij de implementatie van het gedachtengoed en het WMBO materiaal wordt uitgegaan van een vernieuwingstraject dat aandacht besteed aan:

  • de professionele (kennis)ontwikkeling van individuele leraren (wat weet en doet de leraar?) omdat de kwaliteit van de instructie invloed heeft op de resultaten van leerlingen (Hattie 2011).
  • de schoolontwikkeling van het leren op teamniveau (hoe leren de leraren?) en hoe implementeren wij de nieuwe werkwijze? en
  • het leren van en met elkaar tussen scholen via netwerkleren.
     

De professionele (kennis)ontwikkeling van leraren wordt verkregen via een aanpak volgens het model van Joyce en Showers. Voor dit model is gekozen omdat het effectief blijkt (onderzoek 1988) in het realiseren van veranderend leraargedrag.
Geconcludeerd is dat coaching een absolute voorwaarde is om het nieuw geleerde toe te passen in de praktijksituatie, zeker wanneer leraren zich vaardigheden of strategieën eigen moeten maken die een andere denkwijze of opvatting vereisen over onderwijsleerprocessen.

Het teamleren krijgt vorm doordat een leraar (LB of LC functie), rekencoördinator, Interne School Begeleider of leraar met coachingsvaardigheden tijdens het vernieuwingstraject zelf een groot aandeel in het begeleiden van de leraren krijgt.
Er is aandacht voor het leren van eigen ervaringen gericht op de ontwikkeling van leraren en teamontwikkeling met feedback op eigen handelen in en buiten de groep. Op deze wijze is het team in staat haar eigen leren te sturen, te monitoren en te borgen.
Voorts wordt voorzien in het leren van en met elkaar tussen scholen via netwerkleren en collegiale schoolbezoeken.

De school die start met een begeleidingstraject neemt ook deel aan een regionaal netwerk. Om de ontwikkeling duurzaam te maken is het van belang om de groep te gebruiken om de school te ontwikkelen (Fullan, 2014). Scholen die zich in een netwerk begeven, zijn in een continu groeiproces. Het systeem rondom de school leert en daarmee ook het team.

Voorwaarde voor het netwerkleren zijn een gezamenlijke doel, praktijkgerichte oplossingen, gerichte aansturen en inzetten van feitelijke gegevens.

Invulling van het vernieuwingsproject WMBO
Het doel is dat in alle groepen in de school het rekenen-wiskunde onderwijs vorm krijgt volgens de visie van WMBO. Om dit te bereiken wordt geadviseerd om een LB-leraar, rekencoördinator of intern begeleider de gecertificeerde cursus, Intern School Begeleider (ISB) in het aanbod van de Montessori Academie te laten volgen.

Het cursusprogramma bestaat uit vier trainingsdagen en een extra specialisatie dag WMBO waarin onder meer de volgende onderwerpen aan bod komen:

Beeld krijgen van het werk als intern schoolbegeleider
Werken met audits en sterkte-zwakte analyses
Verschillende modellen van coaching
Vergadertechnieken
Denken in perspectieven
Opzet en doelstellingen van het WMBO traject beheersen
De deelnemers tonen hun eigen ontwikkeling op de verschillende onderdelen in een portfolio.

Wat zal de ISB-er bereiken? (doelen)

De ISB-er werkt samen met het schoolteam aan een visie op het vernieuwingstraject WMBO en begeleidt het team bij de implementatie van de nieuwe werkwijze. Indien het team behoefte heeft aan professionalisering op rekeninhoudelijke en didactische onderwerpen kan een externe rekenbegeleider aangetrokken worden. Een rekenbegeleider die kennis heeft van het WMBO materiaal en verbonden is aan de begeleidersgroep WMBO en de OBO. De externe begeleiding bij het vernieuwingsproject WMBO heeft een begin en een duidelijk gemarkeerd einde. Afhankelijk van de beginsituatie van de school moet gedacht worden aan minimaal twee jaar voor het ontwikkelen van rekeninhoudelijke en didactische vaardigheden van individuele leraren en het teamleren.

Wat zal het team bereiken? (doelen):

  • Zij concretiseren de montessori visie en de werkwijze rekenen-wiskunde;
  • Zij vergroten de kennisbasis rondom didactiek en mathetiek rekenenwiskunde (leerstoflijnen en ontwikkelingslijnen);
  • Zij bekwamen zich in het begeleiden van individuele kinderen (stappen lusmodel): systematische aandacht en begeleiding op wiskundige essenties;
  • Zij maximaliseren de rekenopbrengsten van alle leerlingen;
    Zij evalueren en verantwoorden het montessoricurriculum in relatie met referentieniveaus;
  • Zij herontdekken de voorbereide rekenomgeving;
    Kinderen en leraren ervaren meer plezier in de uitvoering van rekenwiskundige opdrachten en
  • Zij leren onderzoek doen: welke activiteit met didactisch materiaal leidt tot ‘leren’, wat dient in leerlandschap aanwezig te zijn?
     

Verder wordt van de school die start met het vernieuwingsproject WMBO deelname verwacht aan een regionale netwerken om het netwerkleren rondom implementatie WMBO te bevorderen.

Opleiders, begeleiders en ISB-ers zullen hier samen met de auteurs van het WMBO materiaal een rol krijgen. Op deze wijze vernemen alle partijen wat de behoeften uit de praktijk zijn en kan het materiaal meer proof worden voor de scholen. De deelname aan een regionaal netwerk is voor minimaal drie jaar.

Wilt u meer informatie over dit materiaal en/of de mogelijkheden van begeleiding?
Neemt u dan contact op met:

INDEX